Psychose

Een psychose kenmerkt zich doordat je contact met de werkelijkheid (ernstig) is verstoord. Je leeft als het ware op dat moment in je eigen werkelijkheid. In principe leeft elk mens in zijn of haar eigen werkelijkheid, maar het verschil met een psychose houdt in dat er een ernstige verstoring ten opzichte van de werkelijkheid wordt ervaren.

Een psychose kan zich kenmerken door wanen (niet realistische denkbeelden: bijvoorbeeld denken dat je wordt gezocht), hallucinaties (verstoorde zintuigen: bijvoorbeeld iets zien dat er niet is), het horen van stemmen en/ of intrusies (bizarre, belemmerende gedachtes). Doorgaans zijn psychotische ervaringen voor iedereen anders en kun je één of meerdere kenmerken ervaren.

Een psychose of psychotische kenmerken kunnen ook gepaard gaan met een depressie, manie of angststoornis. Als er sprake is van schizofrenie dan ervaart iemand al voor een langere periode (af en aan) psychotische verschijnselen die zijn/ haar leven ernstig belemmeren.

Vaak zijn er voordat een psychose wordt ervaren al kenmerken zichtbaar. Stress is een veelvoorkomende oorzaak. Het kan zijn dat iemand zich gaat afzonderen, zich moeilijk(er) kan concentreren, zich angstig of schuw gedraagt en/ of op school of werk minder goed presteert dan voorheen (https://wijzijnmind).

Probeer kalm te blijven en de persoon veiligheid te bieden. Ga bijvoorbeeld naar een rustige plek, als degene daarvoor open staat. Denk ook aan je eigen veiligheid. Je weet niet hoe iemand kan reageren.

Ga niet in tegen ideeën en/ of gedachtes van de ander. Deze zijn voor die persoon op dat moment de realiteit. Blijf wel eerlijk. Je hoeft ideeën en/ of gedachtes niet te bevestigen en je kunt aangeven dat jij dingen anders ervaart.   

Je kunt eventueel vragen of de persoon een crisiskaart bij zich heeft en/ of je iemand kunt bellen. Op een crisiskaart staat informatie over hoe te handelen in een crisissituatie. Als je je niet prettig voelt bij het ondersteunen van iemand die (wellicht) een psychose ervaart dan kun je ook omstanders te hulp vragen of de hulpdiensten bellen.